Po raz pierwszy od 2015 r. roczna wartość rynku ubezpieczeń mierzona przypisem składki była niższa od odnotowanej dwanaście miesięcy wcześniej. To efekt pogłębiającej się depresji w ubezpieczeniach na życie, spowodowanej głównie gigantycznymi spadkami w segmencie polis z UFK. Strat „życiówki” nie był w stanie zrekompensować sektor non life, w którym mocno wyhamowało tempo wzrostu sprzedaży obowiązkowych polis komunikacyjnych.
Z danych zebranych przez Polską Izbę Ubezpieczeń (PIU) wynika, że w 2018 roku polscy ubezpieczyciele zebrali łącznie 62 169,79 mln zł składek brutto. Rezultat ten był o 0,27% niższy od odnotowanego w 2017 r. (62 338,74 mln zł). W 2018 r. zakłady ubezpieczeń wypłaciły prawie 42 mld zł odszkodowań i świadczeń. Należny od towarzystw roczny podatek dochodowy wyniósł 1,3 mld zł, a podatek od aktywów – ok. 720 mln zł.
W raporcie PIU podkreślono, że rynek ubezpieczeniowy posiada ponad 40 mld zł rezerw na przyszłą pomoc dla poszkodowanych. Z kolei prawie 17 mld zł aktywów ubezpieczycieli zostało zainwestowanych długoterminowo w akcje spółek z GPW i inne papiery o zmiennej kwocie dochodu.
Gigantyczny spadek w grupie 3Na koniec grudnia 2018 r. dział I legitymował się przypisem wielkości 21 704,79 mln zł. Był to rezultat o 11,63% słabszy od uzyskanego rok wcześniej (24 561,27 mln zł). Pogorszenie wyniku sprzedażowego „życiówki” było spowodowane mocną obniżką w segmencie polis z UFK (gr. 3), który wypracował składkę o wartości 7928,38 mln zł – o blisko 3,5 mld zł mniejszą od uzyskanej w 2017 r. (11 379,05 mln zł). Należy zwrócić uwagę, że ubiegłoroczne tempo spadku przypisu w „uefkach” pogłębiało się z kwartału na kwartał. O ile po 3 miesiącach tego roku wynosiło ono 20,27%, to po sześciu plasowało się na poziomie 24%, po dziewięciu – 27,23%, by na koniec roku wynieść 30,32%.
Utrzymany został natomiast widoczny od początku roku wzrostowy trend sprzedaży w gr. 1. Roczny przypis z polis na życie wyniósł 7609,14 mln zł wobec 7402,08 mln zł przed rokiem (+2,8% r/r). Kolejną poprawę zanotowano również w segmencie ubezpieczeń wypadkowych (gr. 5), których sprzedaż przyniosła 5918,31 mln zł – o 7,41% więcej niż w 2017 r. (5510,07 mln zł).
– Rynek ubezpieczeń na życie może w najbliższym czasie zmienić się poprzez Pracownicze Plany Kapitałowe. Część ubezpieczycieli zdecyduje się je oferować, a część pośredniczyć w ich oferowaniu. Nie mam wątpliwości, że dzięki PPK i pracy ubezpieczycieli, wiele osób będzie w stanie oszczędzać dodatkowo na emeryturę – skomentował Jan Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu PIU.
Zyski i odszkodowania rosnąWynik finansowy netto towarzystw życiowych za 2018 r. uplasował się na poziomie 2449,13 mln zł – o 7,6% wyższym od ubiegłorocznego (2276,23 mln zł). Wzrosła także łączna kwota wypłaconych odszkodowań i świadczeń brutto, osiągając na koniec roku wartość 21 486,79 mln zł (20 354,64 mln zł rok wcześniej, +5,56%). Najwięcej wypłacono z polis z UFK – 13 028,08 mln zł (11 966,38 mln zł, +8,87% r/r). Rentowność techniczna sektora wyniosła z kolei 3081,61 mln zł (3041,62 mln zł przed rokiem, +1,31% r/r). Sektor życiowy zapłacił w sumie 565,92 mln zł podatku dochodowego (628,02 mln zł w 2017 r., -9,89% r/r).
Działalność majątkowa (łącznie)Z kolei towarzystwa z działu II zebrały w 2018 roku 40 465 mln zł składek brutto – o 7,11% więcej, niż w poprzednim roku (37 777,47 mln zł).
Mocny wzrost ACPrzypis składki z OC posiadaczy pojazdów lądowych (w tym posiadaczy pojazdów mechanicznych) wyniósł 15 182,48 mln zł. Rok wcześniej zakłady z działu II zebrały z powyższego tytułu 14 810,06 mln zł (+2,51% r/r). Zestawienie rocznego tempa wzrostu w tym segmencie z wskaźnikami z poszczególnych okresów rozliczeniowych pokazuje spadek tempa wzrostu wyniku sprzedażowego w gr. 10. W I kwartale wyniosło ono 6,77%, w I połowie 2018 r. rezultat w OC ppl. był wyższy od odnotowanego rok wcześniej o 4,67%, a po 3 kwartałach uplasowało się na poziomie 3,16%.
Z kolei roczny przypis składki w AC pojazdów lądowych wyniósł 8302,22 mln zł – o 8,49% więcej niż przed rokiem (7652,7 mln zł). W ujęciu wartościowym kwota przyrostu przypisu ze sprzedaży autocasco (blisko 0,65 mld zł) miała największy udział we wzroście osiągnięcia całego działu II.
W 2018 r. towarzystwa wypłaciły w sumie 8954,11 mln zł odszkodowań i świadczeń z OC ppl. – o 4,62% więcej niż przed rokiem (8558,43 mln zł). PIU oszacowała, że w ubiegłym roku poszkodowani z obowiązkowych polis komunikacyjnych otrzymywali wypłatę od ubezpieczyciela średnio co pół minuty. Z kolei łączna kwota roszczeń wypłaconych z AC uplasowała się na poziomie 4959,81 mln zł (4512,09 mln zł rok wcześniej, +9,92% r/r).
– Wypłaty z ubezpieczeń komunikacyjnych są wyższe niż rok wcześniej. Dodatkowo ostatni kwartał 2018 r. pokazał, że rosną one coraz dynamiczniej. Jednocześnie widzimy wyhamowywanie wzrostu składki w ubezpieczeniach obowiązkowych OC. Rentowność rynku OC nie przekracza 3%, a ogromna presja na wzrost wypłat ze strony warsztatów naprawczych i firm odszkodowawczych czyni rynek nieprzewidywalnym. Pomóc mogłoby np. uregulowanie zadośćuczynień, czyli świadczeń za ból i cierpienie – powiedział prezes zarządu PIU.
Segment niekomunikacyjnyZ kolei wśród pozostałych ubezpieczeń majątkowych największy udział w składce miały ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych (3486,33 mln zł wobec 3203,95 mln zł przed rokiem, +8,81% r/r), ubezpieczenia od ognia i innych żywiołów (3302,36 mln zł vs. 3017,4 mln zł, +9,44% r/r) oraz ubezpieczenia OC ogólnej (2174,12 mln zł vs. 1953,25 mln zł, +11,31%r/r).
Spadek wypłat z ubezpieczeń ogniowychWynik finansowy netto firm majątkowych za 2018 r. wyniósł 4152,72 mln zł i był o 18,47% wyższy od rezultatu uzyskanego 12 miesięcy wcześniej (3505,22 mln zł). Należy jednak nadmienić, że jednak trzecia tej kwoty to dywidenda z PZU Życie do PZU SA, ujęta już w zeszłorocznym zysku netto ubezpieczycieli życiowych. Wynik techniczny sektora osiągnął poziom 2953,24 mln zł. Rezultat ten było o 42,83% wyższy od wykazanego na koniec grudnia 2017 r. (2067,64 mln zł). Autorzy raportu wyjaśniają, że na tak dużą poprawę wyników wpłynęło m.in. lepsze zarządzanie ryzykiem w ubezpieczeniach komunikacyjnych oraz mniejsza liczba zjawisk powodujących wypłaty z tytułu ubezpieczeń od ognia i innych żywiołów. Izba zastrzega, że zarówno poprawa, jak i spadek wyniku technicznego w ubezpieczeniach majątkowych jest cykliczny i często zależy od zdarzeń jednorazowych, zwłaszcza w przypadku dużych szkód żywiołowych.
W 2018 roku dział II wypłacił łącznie 20 188,6 mln zł odszkodowań i świadczeń brutto – o 3,61% więcej niż rok wcześniej (19 485,36 mln zł). 1315,55 mln zł odszkodowań otrzymali poszkodowani przez ogień i inne żywioły (-21,84% r/r), a 1233,83 mln zł (+15,38% r/r) – poszkodowani wskutek różnego typu kradzieży, jak również gradu i mrozu, głównie przy szkodach rolnych. Warto też dodać, że ponad 600 mln zł świadczeń otrzymali poszkodowani z tytułu nieszczęśliwych wypadków i zachorowań.
– Musimy być przygotowani na coraz częstsze występowanie gwałtownych zjawisk pogodowych. Ubezpieczyciele są finansowo gotowi do zapewnienia ochrony, natomiast bez dobrej polityki zarządzania ryzykiem katastrof musimy liczyć się niestety z coraz większymi szkodami z tego tytułu. Stąd m.in. nasza decyzja o przygotowaniu raportu pt. „Klimat ryzyka. Jak prewencja i ubezpieczenia mogą ograniczyć wpływ katastrof naturalnych na otoczenie?” –wyjaśnił Andrzej Maciążek, wiceprezes zarządu PIU.
We wspomnianym okresie sektor majątkowy zapłacił w sumie 731,24 mln zł podatku dochodowego (540,81 mln zł przed rokiem, +35,21% r/r).
Artur Makowiecki
news@gu.com.pl