16 czerwca Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przedłożony przez ministra finansów. Regulacja zawarte w akcie wdrażają do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy 2009/138/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 25 listopada 2009 r. (Wypłacalność II), regulujące zagadnienia związane z podejmowaniem i prowadzeniem działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Ustawa ma wejść w życie od początku 2016 r.
Główną zmianą, jaką skutkować będzie nowa ustawa, będzie wprowadzenie nowego systemu wypłacalności zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. System oparty jest na 3 filarach*. Pierwszy z nich dotyczy wymogów ilościowych (kapitałowych), drugi – jakościowych (system zarządzania oraz proces nadzorczy), natomiast trzeci filar dotyczy obowiązków informacyjnych ubezpieczycieli i reasekuratorów oraz dyscypliny rynkowej.
Ustawa wprowadza nowe podejście do wypłacalności wspomnianych powyżej podmiotów. w Odchodzi się w nim od ujmowania wypłacalności zakładów jedynie w aspekcie ilościowo określonych wymogów kapitałowych, a kładzie się nacisk na powiązanie wymogów kapitałowych z rzeczywistym ryzykiem, na jakie narażony jest ubezpieczyciel i reasekurator. Ponadto akt wprowadza określenie zasad tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych do celów wypłacalności, a także podstawowych obowiązków ubezpieczycieli w zakresie tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych do celów rachunkowości (sprawozdawczości finansowej).
Reakcja na lokalne zjawiskaDodatkowo nowe regulacje zawierają rozwiązania o charakterze prokonsumenckim, stanowiące odpowiedź na zdiagnozowane w ostatnich latach zjawiska na lokalnym rynku ubezpieczeniowym. W projekcie ustawy znalazły się zapisy, których efektem ma być wzmocnienie praw osób ubezpieczonych w umowach na cudzy rachunek, w szczególności w ubezpieczeniach grupowych. Akt wprowadza m.in. zakaz pobierania przez ubezpieczającego wynagrodzenia, obowiązek zapewnienia ubezpieczonemu informacji o warunkach umowy oraz przekazania ubezpieczonym, a także jego spadkobiercom, informacji związanych z przebiegiem postępowania likwidacyjnego. Nowe regulacje zobowiązują też towarzystwa do przeprowadzenia analizy potrzeb ubezpieczającego lub ubezpieczonego przed zawarciem przez nich umowy ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym. Analiza ta ma odpowiedzieć na pytanie, jaka polisa jest adekwatna do możliwości i potrzeb drugiej strony. Ponadto klienci zyskają możliwość odstąpienia od umów ubezpieczenia na życie z elementem inwestycyjnym w dłuższym terminie i mniejszym kosztem. Zapis ten dotyczyć będzie wyłącznie polis zawartych po dniu wejścia w życie ustawy. Akt umożliwia też pozasądowe rozstrzyganie przez Rzecznika Ubezpieczonych sporów między konsumentami a ubezpieczycielami dotyczących wspomnianych powyżej polis (w ten sposób powstaje zdumiewająca sytuacja prawna, gdyż równolegle sejmowa Komisja Finansów Publicznych pracuje nad projektem ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym. Akt ten likwiduje instytucję Rzecznika Ubezpieczonych. Więcej na ten temat w „Minął tydzień” w najbliższym wydaniu „Gazety Ubezpieczeniowej”).
Większe kompetencje KNFNa mocy aktu nowe, szersze uprawnienia zyska też Komisja Nadzoru Finansowego. KNF będzie miała możliwość monitorowania rynku ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych, a także interwencji produktowej polegającej na możliwości zakazu lub ograniczenia wprowadzania do obrotu, dystrybucji lub sprzedaży niektórych polis inwestycyjnych albo rodzaju działalności finansowej lub praktyki ubezpieczyciela czy reasekuratora. Komisja będzie też mogła wydawać rekomendacje w zakresie niezbędnym do realizacji wytycznych i zaleceń Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, a także w celu zapewnienia zgodności działalności ubezpieczycieli i reasekuratorów z przepisami prawa, ograniczenia ryzyka występującego w działalności tych zakładów oraz zapobieżenia naruszeniu interesów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia. Nadzór zyska też uprawnienia do kontroli działalności oddziałów zagranicznych ubezpieczycieli i reasekuratorów z Unii Europejskiej.
Projekt w wersji przesłanej przez Ministerstwo Finansów do Rady Ministrów zakładał zniesienie dotychczasowego obowiązku przynależności do Polskiej Izby Ubezpieczeń. W chwili powstania niniejszego tekstu nie było wiadomo, czy RM zaakceptowała powyższą regulację, której wprowadzeniu sprzeciwiało się kilka ministerstw. O ostatecznym rozstrzygnięciu w tej kwestii „Gazeta Ubezpieczeniowa” poinformuje w najbliższym czasie.
Ustawa trafi teraz do Sejmu.
*Strukturę zaczerpnięto z rozwiązań zastosowanych w sektorze bankowym, wypracowanych przez Komitet Bazylejski, znanych jako Nowa Umowa Kapitałowa (Bazylea II).
AM, news@gu.com.pl
(źródło: premier.gov.pl)