Aktualności

W ocenie Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (PBUK), wprowadzenie ściślejszych regulacji mogących ustabilizować działalność zagranicznych ubezpieczycieli i zapewnić możliwość reagowania w przypadku naruszania podstawowych interesów konsumentów jest celowe. Jednak zarówno zakres, jak i forma proponowanej nowelizacji ustaw o ubezpieczeniach obowiązkowych (UUO) oraz o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (UDUR) budzi zastrzeżenia.

W opinii przedstawionej w ramach konsultacji publicznych projektu Biuro uważa, że co do zasady wprowadzenie zmiany UUO wydaje się zbędne, skoro zmiana prowadząca do tych samych efektów ma zostać wprowadzona do drugiego ze zmienianych aktów. PBUK uważa też, że rozumienie użytego w noweli pierwszej z ustaw pojęcia zakładu ubezpieczeń jako synonimu krajowego ZU jest nieprawidłowe, gdyż dotyczy ono wszystkich tych, które prowadzą na terytorium RP działalność w grupie 10 działu II (bez OC przewoźnika).

PBUK zwraca uwagę, że projekt noweli UUO przewiduje wprowadzenie pojęcie zagranicznego zakładu ubezpieczeń z innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego UE. „Brzmienie przepisu projektowanego ust. 3b wskazuje, że do takiego zakładu ubezpieczeń będą miały zastosowanie również inne przepisy ustawy, o których (…) nie wspomina, np. przepis art. 13, art. 14 ust. 4,4a, art. 15, itd. Przepisy te oczywiście powinny mieć zastosowanie do każdego zakładu ubezpieczeń prowadzącego działalność na podstawie (…) ustawy, jednak konstrukcja projektowanego przepisu wydaje się wprowadzać wyjątki w odniesieniu do zakładu ubezpieczeń z innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego UE, co powodowałoby powstanie luki prawnej” – czytamy w opinii.

Biuro przestrzega, że wprowadzenie takiego postanowienia może doprowadzić do zakwestionowania dotychczasowych regulacji i ich wykładni w tym zakresie. Wprowadzenie dodatkowych unormowań może skłonić podmioty nimi objęte do podważenia dotychczasowych działań organów państwa. Podmioty te będą bowiem mogły powołać się na brak stosownej podstawy prawnej do działań w tej mierze. Dlatego PBUK opowiada się za rezygnacją z wprowadzenie powyższych postanowień.

Odnosząc się do noweli UDUR, PBUK oceniło, że jej regulacje mające poprawić możliwości stosowania środków nadzoru wobec zagranicznych ubezpieczycieli są zgodne z prawem wspólnotowym, ale zdaniem instytucji jest wątpliwe, aby w oparciu o nie można było skutecznie zapobiec możliwości rozpoczęcia działalności w Polsce przez zakład, któremu nie można zarzucić naruszenia prawa polskiego. „W sytuacji, w której zagraniczny zakład ubezpieczeń nie rozpoczął jeszcze prowadzenia działalności w Polsce, uzyskanie przez organ nadzoru wiadomości o naruszeniach zaistniałych przy prowadzeniu notyfikowanej działalności w innych państwach członkowskich nie mogą stanowić podstawy do wydania, nawet w trybie pilnym, zakazu wobec takiego zakładu”

Według Biura, wprowadzenie do art. 214 ustawy pojęć nieostrych może uniemożliwić KNF zastosowanie odpowiednich sankcji. „Trudno bowiem uznać, czy za wystarczająco poważne naruszenia (…) mogłyby być uznane np.: (…) duża (konkretnie jaka?) liczba zgłoszeń do organu odszkodowawczego przy braku odpowiedzi z uzasadnieniem (…), brak dostarczania informacji do baz danych UFG, czy też tylko opóźnienia w realizacji zobowiązań wobec podmiotów krajowych. Ponadto mając na uwadze przepływ informacji pomiędzy podmiotami nadzorczymi i ograniczony zakres nadzoru wobec zagranicznych zakładów ubezpieczeń działających na zasadzie swobody świadczenia usług, trudno będzie w istocie ustalenie przejrzystych kryteriów do podejmowania określonych decyzji” – podniosło PBUK.  

Wątpliwości Biura budzi też możliwość powoływania się na proponowane brzmienie art. 274 ust. 4a, które w założeniu miałoby zapewnić KNF podejmowanie decyzji bez oczekiwania na ich podjęcie lub wskutek bezczynności nadzoru z kraju siedziby ZU. Instytucja zwraca uwagę, że w kontekście utrwalonego orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, jak i właściwych sądów krajowych, może być trudno dowieść, iż w przypadku zastosowania procedury kontrolnej, która trwa jakiś czas, oraz konsultacji z nadzorem z kraju siedziby ZU zachodzi przypadek pilny, mogący uzasadniać stosowne decyzje w tym zakresie.

„Wydaje się zatem, iż wprowadzenie takiej możliwości z powołaniem się na przepisy Dyrektywy (2009/138/WE – AM) może być ograniczone do przypadków wyjątkowych, gwałtownie zagrażających podstawowym interesom konsumentów, czy też wypłacalności rynku ubezpieczeniowego” – głosi stanowisko Biura.

W konkluzji PBUK uznało, że wprowadzenie projektowanych rozwiązań można uznać za niewystarczające z punktu widzenia ochrony interesów konsumentów i podmiotów gospodarczych prowadzących działalność w sektorze usług ubezpieczeniowych. „Proponowane regulacje mogą przynieść skutki odwrotne od zamierzonych i nie byłoby dobrze, aby zostały uznane za działania pozorne”.
Artur Makowiecki
news@gu.com.pl