Aktualności

Kilka dni nawałnic w sierpniu 2017 roku kosztowało ubezpieczycieli blisko pół miliarda złotych. Z kolei ubiegłoroczne kontrole z zakładach ubezpieczeń wykazały szereg nieprawidłowości – wynika z opublikowanego przez KNF „Sprawozdania z działalności Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego oraz Komisji Nadzoru Finansowego w 2018 roku”.

W ramach działań nadzorczych podejmowanych przez KNF w 2018 roku nadzór opracował raport poświęcony reasekuracji krajowych zakładów ubezpieczeń, w tym reasekuracji zdarzeń katastroficznych. W raporcie skupiono się głównie na reasekuracji biernej, ponieważ krajowi ubezpieczyciele nie prowadzą reasekuracji czynnej w istotnym zakresie. Natomiast bierna to dla wielu towarzystw istotny obszar działalności, a jak pokazują wyniki testów warunków skrajnych stanowi ona podstawową technikę ograniczania ryzyka, w szczególności ryzyka katastroficznego.

Stabilny poziom wykorzystywania reasekuracjiWyniki badania Komisji wykazały, iż zakłady z działu I korzystają z reasekuracji w bardzo ograniczonym zakresie, co wynika z charakterystyki (np. długi horyzont czasu zawieranych umów) prowadzonych przez nie ubezpieczeń. Z kolei w dziale II wskaźnik poziomu reasekuracji całego działu wyniósł ok. 18-20%, jednak dla niektórych firm nie przekroczył progu 10%. Przez ostatnie dwa lata, w związku z wejściem w życie od 2016 r. systemu Wypłacalność II, większość zakładów ubezpieczeń działu II notowała wyższe wskaźniki poziomu reasekuracji. Jednakże w 2017 r. nastąpił nieznaczny spadek wskaźnika poziomu reasekuracji (z 19,9% w 2016 r. do 18,7% w 2017 r.). Zdaniem UKNF, fakt ten może świadczyć o ustabilizowaniu się poziomu wykorzystywania reasekuracji do zabezpieczenia działalności ubezpieczeniowej zakładów ubezpieczeń i zapewnienia odpowiedniego poziomu wypłacalności.

Szkody warte prawie miliard złotychZe sporządzonej przez Urząd analizy ankiet 34 zakładów majątkowych wynika, że wartość szkód brutto ze zdarzeń katastroficznych w 2017 r. wyniosła 935,4 mln zł, z czego 59,2% było szkodami spowodowanymi przez katastrofy wywołane przez siły natury. Około 49% wartości szkód katastroficznych (458,4 mln zł) było na udziale ubezpieczycieli, a 51% (477 mln zł) na udziale reasekuratorów. Szkody z powyższego tytułu w 2017 r. stanowiły 4,4% kwoty odszkodowań i świadczeń brutto z działalności bezpośredniej w zakładach działu II. Najkosztowniejsze szkody brutto znalazły się w kategorii zdarzeń obejmujących złe przezimowanie, deszcze nawalne, burze, grad oraz huragany. Wartość szkód dla tej kategorii wyniosła 488,9 mln zł (52,3% wszystkich szkód katastroficznych), z czego 347,3 mln zł pozostawało na udziale zakładów ubezpieczeń i stanowiło 70% szkód brutto dla tej kategorii. Autorzy sprawozdania zwracają uwagę, że większość szkód w tej kategorii (436,7 mln zł) pochodziła ze zdarzeń, jakie miały miejsce w dniach od 8 do 17 sierpnia na terenie całej Polski, a w szczególności na Kaszubach.

Zakłady pod kontroląW sprawozdaniu poinformowano także, że w 2018 r. nadzór przeprowadził czynności kontrolne w 35 zakładach ubezpieczeń i reasekuracji. W ich ramach przeprowadzono 15 kontroli oraz 21 wizyt nadzorczych, przy czym w jednym podmiocie przeprowadzono zarówno kontrolę, jak i wizytę nadzorczą. Łącznie przeprowadzono czynności kontrolne w 16 zakładach ubezpieczeń na życie oraz w 19 zakładach ubezpieczeń i reasekuracji.

Wszystkie postępowania kontrolne miały charakter problemowy i obejmowały swym zakresem od 1 do 4 zagadnień.

Czynności kontrolne KNF dotyczyły m.in. procesów likwidacji szkód/spełniania świadczeń, wyceny rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności, sporządzania sprawozdań statystycznych, spełnienia wymagań dotyczących systemu zarządzania ryzykiem oraz ryzykiem operacyjnym związanym z dystrybucją ubezpieczeń.

W toku kontroli zidentyfikowano szereg nieprawidłowości. Do najczęściej występujących należały m.in. niezapewnienie funkcjonowania skutecznego systemu zarządzania ryzykiem w obszarze reasekuracji, w obszarze udzielania gwarancji ubezpieczeniowych, bezpieczeństwa teleinformatycznego, nieprawidłowe wykonywanie czynności w procesie likwidacji szkód (dokonywanie wypłaty/odmowy wypłaty odszkodowań z opóźnieniem, naruszenie obowiązków informacyjnych) czy nieprawidłowości polegające na zawieraniu umów ubezpieczenia krótkoterminowego OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przez osoby nieuprawnione. W toku kontroli stwierdzono też naruszenie interesów ubezpieczonych oraz uprawnionych z umów ubezpieczenia. W pierwszym przypadku chodziło o brak poinformowania ubezpieczonych o zmianie zasad wyliczenia wartości wykupu i w konsekwencji nierówne ich traktowanie, natomiast w drugim – o brak zapewnienia poszkodowanym w związku z wypłatą odszkodowania na podstawie zawartej ugody należytej wiedzy, w jaki sposób nastąpiło ustalenie wysokości proponowanego odszkodowania.

15 zakładom, w których przeprowadzono kontrole, wydano łącznie 93 zalecenia pokontrolne, dotyczące dostosowania działalności do przepisów prawa oraz zaprzestania naruszania interesów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia.

Blisko 700 zagranicznych ubezpieczycieli z notyfikacją w PolsceW sprawozdaniu poinformowano, że na koniec ub.r. notyfikację na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w Polsce w ramach swobody świadczenia usług posiadało 695 zakładów z państw członkowskich Unii Europejskiej i innych państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Natomiast notyfikację w formie oddziału posiadało 29 ubezpieczycieli oraz 1 reasekurator. Do KNF wpłynęło 35 zawiadomień zagranicznych ubezpieczycieli o zamiarze wykonywania transgranicznej działalności na zasadzie swobody świadczenia usług. Z tego 5 zawiadomień dotyczyło zamiaru utworzenia oddziału w Polsce na podstawie swobody przedsiębiorczości. Dodatkowo 22 zakłady z UE notyfikowały zamiar zmiany zakresu działalności w ramach swobody świadczenia usług, a 22 (w tym 2 działające oddziały) z Unii zgłosiły zaprzestanie prowadzenia działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Komisja otrzymała też 28 zawiadomień dotyczących zamiaru przeniesienia lub przejęcia portfela ubezpieczeń w całości lub w części. Z tej liczby 13 dotyczyło przeniesienia portfela między zakładami notyfikowanymi w Polsce, w 12 przynajmniej jeden był notyfikowany w naszym kraju, a w 3 pozostałych żaden z zakładów nie miał notyfikacji w Polsce. Ponadto nadzór otrzymał 4 zawiadomienia dotyczące połączenia ubezpieczycieli wraz z przeniesieniem portfela w całości lub części.

Zakłady są stabilne finansowoKNF wydała też 5 decyzji w przedmiocie wpisu do rejestru aktuariuszy. Według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r. w rejestrze figurowało 396 aktuariuszy. W trakcie minionych 12 miesięcy Komisja przeprowadziła również weryfikację (w ramach wizyt nadzorczych i analiz „zza biurka”) deklaracji ubezpieczycieli dotyczących samooceny stanu implementacji Rekomendacji w sprawie badania adekwatności produktu. Według danych uzyskanych przez nadzór na dzień 1 stycznia 2018 r., 15 zakładów posiadało w swojej ofercie produkty, do których mają zastosowanie Rekomendacje.
Z analiz przeprowadzonych przez nadzór wynika, iż sytuacja finansowa większości zakładów ubezpieczeń w 2018 r., podobnie jak w latach ubiegłych, była stabilna.
AM, news@gu.com.pl
(źródło: KNF)